Als ich kan

Het Lam Gods

Jan en Hubert van Eyck

















Bron : http://images.google.com

Filips de Goede

Belgen noemen zichzelf wel eens Bourgondiërs. Daarmee bedoelen we gewoon dat we goed kunnen genieten van het leven, van eten en drinken. Maar van waar komt die verwijzing naar Bourgondiërs? Misschien omdat we ons nog de Bourgondische gloriedagen herinneren, ongeveer vijf eeuwen geleden. Toen bracht hertog Filips de Goede, zoon van Jan Zonder Vrees, de Lage Landen samen in een eenheidsrijk. Qua rijkdom en culturele uitstraling stond zijn hof aan de top en de feesten en banketten waren zonder weerga. Filips de Goede wierp zich ook op als mecenas voor de kunsten. Zijn hof bood onder meer onderdak aan "Lam Gods"-schilder Jan Van Eyck, ook genomineerd voor de Grootste Belg.

In die bloeitijd van de 15e eeuw was politiek nog een strijdtoneel van huwelijken en familiebanden. En Filips de Goede is ambitieus en -ondanks zijn bijnaam- zonder scrupules in het verwerven van grondgebied. Hij krijgt achtereenvolgens Namen, Holland, Zeeland, Henegouwen, Brabant, Limburg en Luxemburg in handen. De hertog verbond de verschillende gewesten door de oprichting van twee centrale raden. De Grote Raad (1445) zorgde voor de centrale rechtspraak, waardoor de macht van de stedelijke rechtbanken werd beperkt. Vanaf 1464 kwamen de Staten-Generaal bijeen voor de uitwerking van een gemeenschappelijk beleid. Dat de steden het niet altijd eens waren met zijn beleid (en zijn belastingen), blijkt uit het protest van Brugge en Gent. Maar hun opstanden haalden niets uit tegen zijn heerschappij. Zijn positie werd algemeen erkend en leverde hem de naam "de Grote Hertog van het Westen" op.

In tegenstelling tot zijn vader maakte Filips de Goede weinig kans om de Franse troon te bestijgen. Wat meteen zijn ambitieuze plannen verklaart: hij wilde zich bewijzen als heerser. Om te tonen dat zijn status gelijk was aan die van een koning richt hij in 1430 de Orde van het Gulden Vlies op. Toetreden tot deze orde was een eer voor zijn beste medewerkers en bondgenoten. Een exclusieve club die hij had gesticht naar het voorbeeld van de Engelse Orde van de Kousenband.

Bron : http://www.degrootstebelg.be/dgb_master/100belgen

Landen van herwaarts over

Honderd jaar voor de onthoofding van Egmond en Horn blies Filips de Goede, hertog van Bourgondië (1396-1467), zijn laatste adem uit. De bijnaam `de Goede', die het nageslacht hem heeft gegeven, wijst al op het voorspoedige van zijn regering. Filips zelf was nog geboren in Dijon, de hoofdstad van het hertogdom Bourgondië. Zijn grootvader had de rijke erfdochter van de graaf van Vlaanderen en Artesië getrouwd. Niet om haar mooie ogen, maar om zelf in het bezit te komen van de rijke graafschappen, die het zwaartepunt van zijn bezittingen naar het Noorden verlegden. Nadat Filips de Goede in 1419 aan het bewind was gekomen, heeft hij zijn bezit vooral in die richting weten te vermeerderen, met het ene vorstendom na het andere: eerst Namen, toen Brabant en Limburg-Overmaas, daarna Holland en Zeeland, en ten slotte nog Luxemburg. En waar opvolging onmogelijk was, in de bisdommen, wist hij zijn bastaardzonen als bisschop te doen kiezen. Zo had Filips de Goede in nog geen halve eeuw het grootste deel van het grondgebied van de huidige Benelux èn delen van het noorden van Frankrijk onder zijn bestuur weten te verenigen. Een gemeenschappelijke naam hadden de verscheidene bezittingen van de Bourgondiër nog niet. Hij heette hertog van Bourgondië en Brabant, graaf van Vlaanderen, Artesië, Henegouwen, Holland, Zeeland, Namen, Luxemburg enzovoort. De benaming `Lage Landen bij de zee' was alleen geografisch juist, maar gold dan niet voor het oude stamland Bourgondië. Zijn bezittingen werden aangeduid vanuit het oogpunt van de hertog zelf, die meestal in Vlaanderen of Brabant verbleef: les pays de par deça, de landen van herwaarts over. Dat wilde niet veel meer zeggen dan `deze landen hier', direct om ons heen. Dit in tegenstelling tot les pays de par delà, de landen van derwaarts over, de landen daar, namelijk het eigenlijke Bourgondië.

Bron : http://dutchrevolt.leidenuniv.nl/Nederlands/verhaal/verhaal01.htm