maandag 10 december 2007

Runen


De oudst bekende runenreeks of verzameling runen is het Oude Futhark. Soms wordt gesproken van het Algemene Germaanse Futhark of de Lange Runenreeks(een misleidende naam, want latere reeksen zijn langer). Evenals het Griekse alfabet bevat de reeks 24 runentekens in een specifieke volgorde. Eigenlijk vormen de runen geen 'alfabet'. Het woord alfabet of, minder bekend, abecedarium betekent een reeks tekens die net als het Griekse, Hebreeuwse, Romeinse en Gaelische alfabet beginnen met de tekens alpha en bèta of hun equivalenten A, B enz. letterreeksen met een andere volgorde hebben een andere naam.


De runenreeks begint met de letters F, U, Th, A, R, K en daarom zijn runische alfabetten bekend als futharks. Maar of we de reeks nu een alfabet of een futhark noemen, de runen zijn veel meer dan fonetische tekens voor de uitwisseling van informatie. Elke rune is een strak omlijnd concept met een symbolische betekenis. Linguistisch heeft het woord rune een mysterieuze bijbetekenis. Men gelooft dat het woord afkomstig is van de Indo-Europese wortel ru, die iets mysterieus of geheims betekent. Het woord zelf heeft associaties met de zorgvuldig bewaarde geheimen van spiritualiteit en magie. Het Oud-Germaanse woord runa, dat fluisteraar betekende, verwees naar 'iemand die weet', een 'wijze vrouw' of 'slimme man'. In het vroege Angelsaksische gedicht Beowulf wordt de adviseur van de koning een runwita genoemd, een wijze man die geheimen kent (en bewaart). Woorden als run komen voor in andere oude talen van Noord-Europa, waar ze verband houden met woorden die 'fluisteren' betekenen. Het Oud-Noorse woord run betekent dan ook een 'geheim of mysterie'. Soortgelijke woorden met dezelfde betekenis rhin en rùn komen voor in het Midden-Welsh en het Oud-Iers. In het Duits heeft het woord Raunn ook verbinden met geheimhouding en mysterie. Het Schotse dialectwoord roun betekent 'fluisteren' of 'veel praten en vaak over één ding'. De bestuurders van het Angelsaksische Engeland noemden hun besprekingen runes en waarschijnlijk gebruikten ze runen om moeilijke beslissingen te nemen. Bijzondere plaatsen waar runen werden geconsulteerd, zouden ook speciale krachten hebben. In 1215 werd de Magna Charta, die de burgers van Engeland bepaalde burgerrechten verleende, bekrachtigd op een plaats die traditioneel werd gebruikt voor koninklijke bijeenkomsten en die Runnymede werd genoemd, 'Weide van de runen'. We zouden kunnen denken dat het mysterieuze element van runen niets meer is dan het ontzag dat ongeletterden hadden voor geheimen of voor geschreven tekst. Maar oude geschriften tonen ons een terugkerende band met huidige magie. In Groot-Brittanië speelt de 'boom van runen', de lijsterbes, een belangrijke rol bij magische bescherming. In Schotland worden de rode bessen rowns genoemd en de oude Schotse spreuk Rowan tree and red treid gar the wichtches tyne their speed (Lijsterbessenboom en rode draad laten de heksen hun snelheid verliezen) benadrukt de magische kracht van de runenboom tegen zwarte magie en ongeluk. Een rune is letterlijk een mysterie dat de geheimen van de innerlijke structuur van het bestaan bevat. Elk teken dat we een rune noemen, is een opslagplaats van kennis en betekenis. Maar we hebben alleen toegang tot deze wijsheid na bestudering van runenkracht in al haar aspecten. Voor de runen meester drukt elke rune een eeuwige realiteit uit die we ervaren in de specifieke voorwerpen of processen die deze karakteriseert. Als we de runen symbolisch gebruiken, zijn het parallellen van de werkelijkheid, waarin elk runisch teken eens specifieke reeks gebeurtenissen vertegenwoordigt en beschrijft. In tegenstelling tot de soorten symbolen die in andere spirituele tradities worden gebruikt, is het runensysteem dynamisch, flexibel, creatief en open voor verdere ontwikkeling. De runen zijn op verschillende niveaus te begrijpen. Op het meest oppervlakkige niveau liggen de archetypische betekenissen vast. Maar de werkelijkheid is in wezen veranderlijk en daarom reageren de runen, telkens als ze worden gebruikt, op een nieuwe manier op deze fundamentele werkelijkheid. Elke nieuwe dag brengt nieuwe ervaring en nieuwe relaties. Een enkele tijd en plaats kan precies als een andere zijn en daarom wordt de werking van de runische archetypen constant op nieuwe manieren uitgedrukt. Op het diepste niveau stemmen al deze nieuwe ervaring overeen met de brede patronen die het bestaan leiden en bepalen hoe dingen gebeuren. De runen weerspiegelen deze diepe realiteit ook, want ze zijn zichtbare tekens van deze onderliggende patronen. Het nut van de runen ligt dan ook niet alleen in hun afzonderlijke betekenis, maar ook in hun vermogen op een groot aantal manieren gecombineerd te worden en betekenissen te geven die onderliggende realiteiten weerspiegelen.

Bron: http://users.pandora.be/fehluna/runen.htm

runenschrift :www.nvu.info/schart/3.html